જામનગરના ધન્વન્તરિ મેદાનમાં ઈટ્રા અને હાર્ટફુલનેસ દ્વારા એક સદી જુના વડલાને જીવતદાનનો નૂતન પ્રયાસ

Author: નોબત સમાચાર

જામનગરના ધન્વન્તરિ મેદાનમાં ઈટ્રા અને હાર્ટફુલનેસ દ્વારા એક સદી જુના વડલાને જીવતદાનનો નૂતન પ્રયાસ

રાજવીકુળના સંસ્મરણોઃ 'એક પેડ માં કે નામ'ના સંકલ્પને અનુમોદન

જામનગર તા. ૧રઃ જામનગરમાં છેલ્લે આવેલા અનરાધાર વરસાદ અને તોફાની પવન જેવી સ્થિતિમાં ઈટ્રાના ધન્વન્તરિ મેદાનમાં એક સદીથી પણ જુનો વડલો ધરાશાયી થયો હતો. આ વડલો આયુર્વેદ સંસ્થાનને જામનગરના નામદાર રાજવી પરિવાર તરફથી સાંપડેલા આયુર્વેદ પરિસરની સાથે જ મળ્યો હતો. તે વાતાવરણની તોફાની સ્થિતિમાં તા. ર૮ ઓગસ્ટના પડી ભાંગતા તેને ફરી જીવતદાન આપવાનો અભિનવ અને અભિન્ન પ્રયોગ થવા જઈ રહ્યો છે.

અત્રે ઉલ્લેખનિય છે કે, જામનગરના ઈતિહાસમાં આ ઘટના સૌ પ્રથમ વખત થવા જઈ રહી છે. એક વૃક્ષનું મહત્ત્વ જીવનમાં અનેક ગણું છે ત્યારે તેને મૂળથી ઉખડી ગયા પછી પણ ફરી સજીવન કરવાનો આ પ્રયોગ એ અનોખી અને નવી દિશા ખોલનારી ઘટના ગણાય. વડાપ્રધાન નરેન્દ્રભાઈ મોદી દ્વારા જ્યારે 'એક પડે માં કે નામ' સંકલ્પ કરાયો છે ત્યારે આ ઘટના તેનું અનુમોદન ગણાય.

મૂળથી ઉખડી ગયેલા આ વડલાને ઈટ્રા અને હાર્ટકૂલનેસ સંસ્થા દ્વારા સંયુક્ત રીતે આ કાર્ય કરશે. અઢાર કલાક સુધીની જહેમત અને આધુનિક મહાકાય સાધનોના ઉપયોગ પછી વડલાને તેના મૂળ સ્થાને ફરી રોપવામાં આવશે. સાથોસાથ તેમાં જરૂરી દવાઓ અને ખાતર પણ ઉમેરવામાં આવશે. મોટા થાંભલાઓ વડે તેને ટેકો (થોડા સમય માટે) આપવામાં આવશે અને ત્યારપછી કૂંપળ ફૂટતા તેને સ્વતંત્ર રીતે ફરી વિસ્તારવા દેવાશે.

અત્રે ઉલ્લેખનિય છે કે આ વડલો ધરાશાયી થતાની સાથે જ ઈટ્રાના એસ્ટેટ વિભાગ દ્વારા બે કલાકના ટૂંકા ગાળામાં વિવિધ સંસ્થાનો સંપર્ક કરવામાં આવ્યો હતો. ત્યારે હાર્ટફુલનેસ દ્વારા તુરંત આ પડકારરૂપ કાર્ય કરવા માટે ઉત્સુક્તા બતાવી સંમતી દાખવી હતી.

ઈટ્રાના કાર્યકારી નિયામક પ્રો. બી.જે. પાટગીરી જણાવે છે કે સંસ્થાની જગ્યા જામ રાજવી પરિવાર દ્વારા જ્યારથી અર્પણ કરવામાં આવી હતી ત્યારથી આ વડલાની હયાતી છે. એટલે તેનું મહત્ત્વ અનેકગણું છે. વડલો ફરી સજીવન પામે તે અમારા માટે ગર્વની લાગણી સમાન છે.

હાર્ટફુલનેસ સંસ્થાના સંયોજક સચિનભાઈ વ્યાસ જણાવે છે કે, વર્તમાન અનિયંત્રિત વાતાવરણની સ્થિતિએ અનેક વૃક્ષો ધરાશાયી થતા રહે છે, પણ પીઢ અને ઘેઘુર વૃક્ષોને ફરી રોપણ દ્વારા જીવતદાન એ વર્તમાન સમયની માંગ છે અને આવશ્યક બાબત છે. હાર્ટફુલનેસ સંસ્થા દ્વારા અત્યાર સુધીમાં ૪૦૦૦ થી વધુ આવા વૃક્ષોને પુનઃ સજીવન કરવામાં આવ્યા છે. એટલું જ નહીં, પરંતુ તેમાં ૦૦ ટકા સફળતા મેળવી છે. આ વડલો તો એક સદીથી પણ વધુ ઉંમર ધરાવે છે એટલે તે મહત્ત્વનો છે.

એક દિવસની સતત અને ત્રણ માસની સઘન સારસંભાળ દ્વારા નવજીવન

બે મહાકાય ક્રેઈન અને જે.સી.બી.ના ઉપયોગથી વડલાને મૂળ સ્થાને ફરી રોપવામાં આવશે. ત્રણથી ચાર મોટા થાંભલા દ્વારા વડલાને તેના મૂળ જમીનમાં ફરી પકડ ન જમાવે ત્યાં સુધી આધાર તરીકે ખોડવામાં આવશે. દસ જેટલા કારીગરો અને તજજ્ઞો દ્વારા આ સમગ્ર નૂતન ઘટનાને આકાર આપવામાં આવશે. ખાસ પ્રકારના બાયોફર્ટિલાઈઝર-સ્ટિમ્યુલન્ટ અને ખાતર દ્વારા તેના મૂળિયા જમીનમાં પુનઃ ઊંડાણપૂર્વક મજબૂતાઈ જમાવે તેવું વાતાવરણ તૈયાર કરાશે. સતત એક માસ સુધી વડલાને પાણી અને જરૂરી વાતાવરણથી નવા પ્રાણ આપવાની અભુતપૂર્વ ઘટના બની છે.

શું હોય છે વડલાની ખાસિયત?

શાસ્ત્રો અને પુરાણોમાં વડલાને પવિત્ર માનવાામં આવે છે અને તેની પૂજા થાય છે. એટલું જ નહીં, પરંતુ તેની હયાતીથી વાતાવરણમાં ઓક્સિજનની માત્રામાં વધારો થાય છે. માત્ર ધાર્મિક જ નહીં, પણ પર્યાવરણની દૃષ્ટિએ પણ તેની વડવાઈઓના આધારે વાતાવરણમાંથી પોતાની જીવનજરૂરી વાયુ અને પાણી મેળવે છે અને એક માસ સુધી તે જીવિત રહી શકે છે. આ વિશ્વમાં વડલાની ઘણી પ્રજાતિઓ છે અને તેનો જુદી જુદી રીતે ઉપયોગ થાય છે. પ્રાણવાયુ આપનાર વિરાટ વૃક્ષથી માંડી ઘરોમાં સુશોભન તરીકે પણ ઉપયોગ થાય છે.

જો આપને આ પોસ્ટ ગમી હોય તો શેર કરો...